De Maria Ommegang heeft een rijk historisch verleden.
We nemen je mee in ons verhaal.
Middeleeuwen
Een legende vertelt dat, vermoedelijk rond het jaar 1400, een koningscrucifix aanspoelde op de schorren van het Scheldestrand. Het was een eikenhouten Kruislieveheer, zwart geworden door het zeewater en bekleed als koning, met een gouden kroon op het hoofd.
Dit beeld werd in een optocht de toenmalige stad binnengedrage. Vanaf dat moment werd het elk jaar op de zondag na Beloken Pasen in een ommegang door de stad gedragen.
Zo ontstond een ommegang die in de Middeleeuwen uitgroeide tot een volksfeest, met diverse creaties, een folkloristisch gedeelte, een gedeelte uit het Oude en Nieuwe Testament, en een eigentijds processiegedeelte waarin ook het aangeklede beeld van Maria van het Lievevrouwegilde werd meegedragen. Dit beeld kreeg een plek in een eigen Mariakapel in de Sint-Gertrudiskerk, waar het werd vereerd als de Hoge Lieve Vrouw van Bergen.
Op 23 april 1572 werd deze jaarlijkse Kruisommegang op last van hogerhand door de burgemeester en de schouten van Bergen op Zoom verboden.
Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog, op 15 augustus 1943, doet Kapelaan W. Ooijens een belofte aan de Heilige Maagd Maria: als Bergen op Zoom gespaard zou blijven van oorlogsgeweld en bevrijd zou worden, dan zal uit dankbaarheid daarvoor samen met de Bergenaren een dankstoet door de straten trekken, zoals in de Middeleeuwen de Kruisommegang door de stad trok. De stad bleef inderdaad grotendeels behouden.
Op 15 augustus 1945, voor het eerst na ruim 370 jaar, trekt de Maria Ommegang met 478 personen door Bergen op Zoom. Het Lievevrouwegilde werd opnieuw opgericht om elk jaar de Ommegang mogelijk te maken in Bergen op Zoom. Zo is vanaf 1945 de eerste Maria Ommegang gehouden als dankstoet voor bevrijding. En al 80 jaar is deze belofte springlevend elke laatste zondag van juni.
Heden
Vandaag de dag trekt de Maria Ommegang nog steeds door de eeuwenoude binnenstad van Bergen op Zoom. Sinds 2024 is het toneel en kijkspel van de Maria Ommegang herschreven en gecentreerd rondom passages uit de geschiedenis van Bergen op Zoom en de Bijbelse geschiedenis waarin gestreden is voor vrijheid. Voorbeelden zijn de scenes die refereren aan Bergen op Zoon als vestingstad en veilige haven voor vrijheid in de Middeleeuwen. Ook in de Bijbelse geschiedenis worden scenes uitgebeeld over de strijd tussen goed en kwaad en bevrijding van onderdrukking en slavernij; profeten roepen op tot bezinning omdat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Dit jaar wordt stil gestaan bij het feit dat opvallend vaak in de Bijbelse geschiedenis vrouwelijke hoofdfiguren bevrijding en vrijheid brachten.
De Maria Ommegang groeide over de jaren uit tot een grote dankstoet met allerlei creaties waaraan generaties mensen meedoen, families bij elkaar komen en verbinding gevierd wordt. Met ongeveer 700 deelnemers en duizenden bezoekers per jaar is de Maria Ommegang een onmisbaar cultureel erfgoed in Bergen op Zoom en omstreken.
Herbeleef als deelnemer of toeschouwer de Bijbelse en culturele taferelen met deelnemers in kleurrijke kostuums, fleurig versierde wagens, ondersteund door prachtige muziek en dans.
Wie zijn wij?
Verantwoording
